Toegepaste psychologie

Wat ga je doen?

Bij toegepaste psychologie ligt de focus op menselijk gedrag. Je leert tijdens de opleiding hoe je dit gedrag kunt beoordelen en beïnvloeden door de juiste vragen te stellen, te observeren en te analyseren, maar ook hoe je gedragsproblemen kunt voorkomen.

In de eerste twee jaar werk je aan je basiskennis van de psychologie. Zo krijg je vakken over algemene, sociale en ontwikkelingspsychologie en verdiep je je in diagnostiek en psychologisch onderzoek. Ook preventie en interventie komen voorbij. Je bestudeert de menselijke cognitie en onderzoekt thema’s als gedrag en technologie en intelligentie. Daarnaast oefen je met vaardigheden als rapportage, coaching, gespreksvoering en observatie. Gezamenlijke projecten en praktijkopdrachten zijn een belangrijk onderdeel van de opleiding, omdat je daardoor de theorie in de (beroeps)praktijk leert toepassen. Je ontwikkelt bijvoorbeeld voorlichtingsmateriaal of neemt psychologische tests af bij een cliënt.

Vanaf het tweede of derde jaar kies je een specialisatie, doe je een minor en loop je stage bij een organisatie naar keuze, bijvoorbeeld bij een re-integratiebureau of als loopbaanbegeleider op een hogeschool. Tijdens colleges leer je meer over bijvoorbeeld klinische psychologie, gezondheidspsychologie, persoonlijkheidsleer en psychopathologie. 

Verschillen tussen de instellingen

Bij Saxion is er onder andere de specialisatie preventie en interventie en de specialisatie jeugd. Via de minor gedrag en technologie kun je je verdiepen in het bedenken en inzetten van gebruiksvriendelijke techniek. In Leiden kun je bijvoorbeeld de afstudeerrichting preventie van crimineel gedrag of sociale innovatie volgen. Bij de HvA is er onder andere een minor psychologie van de grote stad en positive psychology. In Groningen kun je kiezen binnen welk domein je onderwijs wil gaan volgen, zoals mens en maatschappij. Daarnaast kun je kiezen met welke doelgroep je wilt werken, zoals jeugd of kwetsbare mensen. De opleiding bij HAN legt de focus op arbeid en gezondheid; je kunt hier onder andere de minor creativity and art at work volgen. Bij Fontys heb je bijvoorbeeld de minor verlieskunde.

Wil je aan een particuliere instelling studeren? Bij de NCOI vind je behalve de bachelor toegepaste psychologie ook de bachelor organisatiepsychologie, waarbij de nadruk ligt op gedrag binnen werksituaties en organisaties. Soortgelijk is de Engelstalige bachelor business psychology op Haarlem Campus: bij deze opleiding combineer je onderwerpen als finance, management en marketing met vakken als cognitieve, sociale en persoonlijkheidspsychologie.

AANBOD EN TOELATING 

Toegepaste psychologie vind je aan zes reguliere hogescholen verspreid over Nederland. De meeste instellingen bieden zowel een voltijd- als een deeltijdopleiding aan en in Leiden kun je ook voor een duale studie kiezen. Fontys in Tilburg biedt alleen een deeltijdvariant aan. Je kunt de studie aan een aantal particuliere instellingen ook in deeltijd of duaal volgen. Op Haarlem Campus vind je de Engelstalige voltijdopleiding business psychology.

De belangstelling voor toegepaste psychologie is groot. Om de hoeveelheid eerstejaars behapbaar te maken, laten sommige instellingen een beperkt aantal studenten toe door middel van een numerus fixus. Het gaat om de HAN (300), HvA (420), Hogeschool Leiden (320) en de Hanze (250). Voor de selectieprocedure maak je meestal een of meerdere toetsen of opdrachten, soms tijdens een selectiedag. Bij de HAN is er alleen een loting.

Arbeidsmarkt

In de paarse cirkels in dit artikel vind je gegevens over de startpositie op de arbeidsmarkt. Het aantal bolletjes geeft aan wat de positie is ten opzichte van het landelijk gemiddelde.

Na de opleiding toegepaste psychologie ben je niet alleen een goede coach, maar kun je jekennis en vaardigheden ook vertalen naar trainingen voor specifieke doelgroepen. Let op: met hbo toegepaste psychologie word je geen zelfstandig psycholoog. Wel kun je in een praktijk werken met cliënten die hulp nodig hebben bij specifieke zaken.

Je kunt op verschillende plekken en in verschillende functies aan de slag. De focus ligt meestal op ondersteuning bij gedragsvraagstukken. Je kunt onder andere terecht bij maatschappelijke organisaties, in het bedrijfsleven of bij de overheid, bijvoorbeeld als gedragstrainer, recruiter, jobcoach of preventiemedewerker. Ook het onderwijs en de gezondheidszorg bieden mogelijkheden, bijvoorbeeld als casemanager of schooladviseur. Je ontwikkelt en geeft trainingen of zet coachingstrajecten of voorlichtingscampagnes op.

Kwaliteit

Feiten, prestaties en oordelen

Van begin tot eind

Vorig jaar lukte het de meeste studenten nog prima om het eerste jaar te halen en was afstuderen zonder studievertraging iets lastiger. Dit jaar zijn de scores omgedraaid. In Groningen, Leiden en Nijmegen levert genoeg studiepunten halen in het eerste jaar weinig tot geen problemen op. In Amsterdam, Tilburg, Deventer en Eindhoven vormt dit een wat grotere uitdaging dan gemiddeld. Op tijd afstuderen lukt studenten van Hanze, HvA en Fontys prima. Bij de andere instellingen zijn studenten wat vaker dan gemiddeld langer dan vijf jaar bezig met hun opleiding.

Benieuwd wat de studenten van hun opleiding vonden tijdens de laatste kwaliteitsmeting in 2024? In de tabel zie je de oordelen over verschillende onderdelen van de opleiding.